Op zaterdag 11 januari ging ik met de KNNV Insectenwerkgroep Utrechtse Heuvelrug op pad voor de winterinsecten excursie. De temperatuur was rond het vriespunt, de zon scheen heerlijk en alles was prachtig berijpt. Heerlijk voor een winterwandeling, maar om insecten te zoeken?
Toen ik het idee opperde, wist ik dat het mogelijk is: door te zoeken achter schors van dode bomen. Vooraf had ik een gebied uitgekozen waar ik al eerder was geweest: Austerlitz, vlakbij de roemruchte pyramide.
Ook had ik het terrein al enkele weken eerder, met goede resultaten, verkend. Vooral twee lanen met dode beuken bleken kansrijk. Een wandelaar die mij aansprak, suggereerde toen dat het handiger is in het voorjaar of de zomer insecten te zoeken. Een suggestie die ik zeker in overweging zal nemen!
Op 11 januari was het, vergeleken met het voorlopen, een stuk kouder. Zouden deze onder de stam levende insecten niet een beschutter plekje opzoeken, nu het ’s nachts toch onder nul gedoken was?
Al snel bleek dat niet het geval te zijn, want onder de schors van een dood eikje troffen we de eerste Thymalus limbatus aan, een zeldzame schorsknaagkever. Er zat ijs op zijn schild maar dat leek hem niet te deren.
Ook zagen we enorme hoeveelheden ijshaar, een bijzonder natuurverschijnsel dat ontstaat door het uitstoten van water door een schimmel (Exidiopsis effusa) door de kleine porieën van dood loofhout.
Bij het rijtje dode beuken vonden we het ene na het andere insect, veelal soorten die leven van zwammen, waaronder ook de doelsoort, de Tonderzwamschorswants (Aradus betulae).
Een bijzonder leuke excursie waarbij we een indruk hebben gekregen hoe insecten overwinteren, en voor mij gelijk de eerste insectenzoektocht van 2025!
